در این دنیای پر از مشغله، مواقعی نیاز داریم تا به دور از هیاهو، دل به جاده بزنیم و با نگاه کردن به شهرها و مکان‌های دیدنی، کمی از استرس‌های زندگی روزمره فاصله بگیریم. بعضی‌ها دوست دارند با هواپیما سفر کنند، برخی قطار را ترجیح می‌دهند و عده‌ای هم با اتوبوس به سفر می‌روند. اما سفر با خودروی شخصی لذت دیگری دارد.
با این وجود، مثل هر کدام از روش‌های دیگر، سفر با خودرو هم نیازمند رعایت بعضی نکات ساده اما مهم است، تا بتوان بی‌دغدغه و راحت سفر کرد. رعایت نکردن این نکات، می‌تواند شیرینی سفر را تلخ کند و در مواردی حتی باعث به خطر افتادن جان شما و دیگران شود.
رانندگی در شهر و جاده نسبت به هم تفاوت دارد. ممکن است خودرو مشکلاتش را در مسیرهای شهری بروز ندهد، اما به محض ورود به جاده، به دلیل فشار ناشی از سرعت بالا، آب‌وهوا و یا تداوم حرکت برای مدت زمان طولانی، دچار مشکل شود. به همین دلیل باید قبل از سفر، حتما از سلامت کامل ماشین مطمئن شد.
متخصصین فنی خوب می‌دانند که نکات ایمنی مهم خودرو قبل از سفر چیست و می‌توانند در این راه به شما کمک کنند، اما گاهی اوقات دسترسی به آن‌ها زمان‌بر است یا امکان مراجعه به آن‌ها وجود ندارد. پس باید خودتان اقدام به بررسی خودرو کنید تا در طول مسیر برای شما مشکلی به وجود نیاید.
نه تنها در زمان رانندگی در جاده، بلکه در رانندگی شهری هم از همراه داشتن تجهیزاتی چون ابزار اضطراری( ابزار روشنایی مثل چراغ قوه، ابزار دستی مثل پیچ گوشتی، انبردست، پیچ و مهره، جک، آچار چرخ، زنجیر چرخ و…)، لاستیک زاپاس، جعبه کمک‌های اولیه و کپسول آتش نشانی در خودرو اطمینان حاصل کنید.
همیشه باید در پارکینگ خود تعدادی ابزار کاراژی داشته باشید تا کارهای اولیه ماشین را به راحتی انجام بدید و یا اینکه یه کیف ابزار همیشه در صندوق عقب خودرو داشته باشید
در زمانی که خودرو خاموش و کاملا سرد است با کشیدن دستگیره کاپوت، که معمولا زیر پای راننده است، در کاپوت را باز می‌کنیم.
چک کردن روغن موتور
روغن موتور سه کار مهم و اساسی را جهت کارکرد بهتر موتور انجام می‌دهد:
خنک‌کاری موتور
جمع‌آوری آلودگی‌ها و قطعات فلزی معلق در موتور
روانکاری قطعاتی که با هم در تماس هستند
چک کردن به موقع روغن موتور باعث جلوگیری و کاهش سائیدگی زودرس قطعات موتور، بالا رفتن راندمان موتور، کاهش میزان مصرف سوخت و جلوگیری از تشکیل جرم و … می‌شود.
برای چک کردن روغن موتور، ابتدا گیج یا نشانگر روغن را بیرون می‌کشیم. پس از بیرون کشیدن، آن را به کمک یک دستمال، تمیز می‌کنیم.
بیرون کشیدن نشانگر روغن موتور
حالا مجددا گیج را به داخل محفظه برده و خارج می‌کنیم تا سطح دقیق روغن را اندازه‌گیری کنیم.
معمولا در بالای گیج، دو خط حداقل و حداکثر وجود دارد که می‌توان اندازه سطح روغن را روی آن مشاهده کرد.
علائم حک شده بر روی گیج روغن موتور
سطح روغن باید بین این دو خط و نزدیک‌تر به خط بالایی باشد.
بررسی سطح روغن موتور
پس از دیدن میزان روغن، نیاز به چک کردن میزان جرم روغن است.
بررسی میزان جرم روغن
برای این‌کار، در سوپاپ که روی موتور قرار دارد را باز می‌کنیم تا میزان جرم روغن را چک کنیم.
بعد از چک کردن میزان جرم، در سوپاپ و اطراف آن را کاملا تمیز می‌کنیم و آن را می‌بندیم.
چک کردن میزان آب
رادیاتور، وظیفه خنک کردن موتور را برعهده دارد. برای خنک کردن موتور، رادیاتور آب را به قسمت داخل سرسیلندرهای موتور هدایت می‌کند. آب با گردش کردن، دمای محیطی موتور را کم می‌کند و گرما را به خود می‌گیرد. درنهایت، به‌کمک فن، کل رادیاتور و آب گرم‌شده داخل آن خنک می‌شود و این فرآیند به‌همین شکل ادامه می‌یابد.
درصورت درست کار نکردن فن و گرفتگی رادیاتور، امکان بالا رفتن بیش از حد دمای موتور و از کار افتادن آن وجود دارد. منظور از گرفتگی رادیاتور، به‌وجود آمدن رسوبات داخل رادیاتور، به‌دلیل وجود املاح در آب است که با بالارفتن دمای آب ایجاد می‌شود. این رسوبات باعث عدم گردش صحیح آب و گرفتگی رادیاتور می‌شود. به همین دلیل، برای جلوگیری از ایجاد این مشکل، حتما از آب مقطر یا آب جوشیده شده و سرد شده، استفاده کنید.
برای آن‌‌که رادیاتور به درستی کار کند، به ترکیب ۵۰ درصدی آب و ضدیخ نیاز است. بنابراین نیاز به چک کردن میزان آب در فواصل زمانی معین وجود دارد تا مشکلی برای موتور به وجود نیاید.
برای کنترل میزان آب، با توجه به درجه بندی روی منبع انبساط خودرو، میزان آب درون منبع را چک می‌کنیم.
منبع انبساط خودرو
اگر سطح آب کمتر از درجه‌بندی روی منبع انبساط بود، آب مقطر یا آب جوشیده و سردشده را تا جایی که سطح آن به علامت حداکثر روی منبع انبساط برسد، اضافه می‌کنیم.
ریختن آب مقطر در منبع انبساط خودرو
چک کردن روغن هیدرولیک
حالا نوبت به بررسی میزان و کیفیت روغن هیدرولیک خودرو می‌رسد.
منبع روغن هیدرولیک
روغن هیدرولیک در خودروهای دارای فرمان هیدرولیک، وظیفه روان‌کنندگی فرمان را برعهده دارد. با چرخش فرمان، پمپ هیدرولیک، روغن را به سیستم فرمان خودرو تزریق می‌کند تا چرخ‌ها با نیروی کمتری به طرفین گردش کنند. اگر روغن هیدرولیک کم شده باشد، فرمان سفت شده و ممکن است چرخ دنده، پنیون و پمپ هیدرولیک آسیب ببیند.
مانند مراحل چک کردن روغن، پس از بیرون آوردن نشانگر روغن هیدرولیک، آن را با یک دستمال تمیز می‌کنیم. سپس در آن را تمیز کرده و مجددا در جای خود قرار می‌دهیم.
تمیز کردن نشانگر روغن هیدرولیک
سپس مجددا درب روغن هیدرولیک را باز و سطح روغن هیدرولیک روی نشانگر را چک می‌کنیم. سطح روغن هیدرولیک روی نشانگر، باید تا خط حداکثر باشد. پس در صورت کمبود روغن هیدرولیک، به آن اضافه می‌کنیم.
علائم حک شده بر روی گیج روغن هیدرولیک
چک کردن روغن ترمز
حال نوبت به چک کردن روغن ترمز می‌رسد.
منبع روغن ترمز
روغن ترمز، ماده‌ای غیرمتراکم است که در بین لوله‌های ترمز جریان دارد و مسئولیت حرکت دادن اجزای مختلف سیستم ترمز خودرو را برعهده دارد. روغن ترمز، نیروی ایجاد شده در اثر فشرده شدن پدال ترمز را به لنت‌های ترمز منتقل می‌کند. با اصطکاکی که بین لنت و دیسک به وجود می‌آید، سرعت خودرو کاهش و در نهایت متوقف می‌شود. پس در صورت نبود روغن ترمز، کاملا مشخص است که چه اتفاقی خواهد افتاد! اگر روغن ترمز در جایی نشتی داشته باشد، به‌دلیل عدم انتقال صحیح نیرو به لنت‌ها، ماشین ترمز نمی‌گیرد. پس چک کردن روغن ترمز بسیار حائز اهمیت است.
برای چک کردن میزان روغن ترمز، با توجه به نشانگر حداقل و حداکثر درج شده روی منبع روغن ترمز، میزان روغن ترمز را کنترل می‌کنیم.
برخلاف روغن موتور و روغن هیدرولیک، در صورت کمبود روغن ترمز، به‌هیچ‌وجه به آن روغن اضافه نمی‌کنیم. کم‌شدن روغن ترمز در خودرو طبیعی نیست. اگر سطح روغن ترمز خودروی شما پایین بود، خودرو را نزد متخصصین فنی ببرید تا علت آن مشخص شود.
از ریختن روغن ترمز بر روی منبع خودداری کنید
علاوه بر روغن ترمز، توجه به میزان لنت‌ها هم بسیار مهم است. اگر سطح لنت خیلی پایین باشد، ابتدا لنت‌ها سوت می‌زنند، که عدم توجه به آن، به دیسک‌ها آسیب جدی وارد می‌کند. به همین‌دلیل از سالم بودن لنت‌ها هم اطمینان حاصل کنید.
چک کردن باد لاستیک
یکی از مواردی که بالا رفتن عمر لاستیک و همچنین بهینگی مصرف سوخت را در پی دارد، نگه داشتن باد لاستیک در حالتی ایده‌آل است. تنظیم نبودن باد لاستیک علاوه بر سایش بیشتر آن، باعث آسیب به قطعات دیگر خودرو نیز می‌شود. کم بودن باد لاستیک، به سیستم تعلیق خودرو و جلوبندی آن آسیب می‌زند و زیاد بودن باد، کوبیدن خودرو را در پی دارد. بنابراین، چک کردن لاستیک‌ها به طور منظم، نقشی اساسی در حفاظت از ایمنی خودرو دارد.
به‌کمک مینی کمپرسور باد می‌توانیم میزان باد لاستیک را مشاهده کنیم. این مینی کمپرسور باد، به دو صورت برقی و اتصال به فندکی خودرو کار می‌کند. مینی کمپرسور را به فندکی خودرو و کانتکور را به والف وصل می‌کنیم.
وصل کردن مینی کمپرسور به خودرو در زمان استفاده از حالت فندکی خودرو برای مینی کمپرسور، تنظیمات برق دستگاه را روی حالت DC قرار داده و واحد اندازه‌گیری را به PSI تغییر می‌دهیم.
در صورت کم بودن باد لاستیک، به‌کمک مینی کمپرسور، باد لاستیک را تنظیم می‌کنیم. متناسب با نوع خودرو و اندازه‌ی لاستیک آن، میزان باد لاستیک متفاوت است. به‌طور کلی، میزان باد لاستیک خودروهای سدان باید PSI30 باشد. پس درجه‌ی دستگاه را برروی عدد PSI30 تنظیم می‌کنیم.
بعد از تنظیم شدن میزان باد، کانکتور را جدا کرده و درپوش والف را می‌بندیم
چک کردن لامپ‌ها
در زمان رانندگی در شب و یا رفتن به تونل، استفاده از لامپ‌های خودرو جهت رانندگی الزامی است. شاید چک کردن لامپ‌ها کاری غیرضروری به‌نظر بیاید، اما ممکن است بنا به هر دلیلی و به صورت کاملا اتفاقی، یک یا هردو لامپ سوخته باشد و در زمان رانندگی مشکل ایجاد کند. پس برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است که لامپ‌های خودرو نیز چک شوند.
برای چک کردن لامپ‌های خودرو، پس از روشن کردن چراغ‌ها، از سالم بودن نور پایین مطمئن می‌شویم و در آخر با کشیدن دسته راهنما به سمت خودمان از سالم بودن نور بالا اطمینان حاصل می‌کنیم.
چک کردن لامپ خودرو به کمک دسته‌‌ی راهنما
در این نوشتار، مهمترین نکات ایمنی پیش از رفتن به سفر را بیان کردیم. نکاتی بی‌نهایت ساده اما ضروری، که در صورت عدم توجه به آن‌ها، حتی می‌تواند منجر به خطر افتادن جان شما و دیگر خودروها شود. رانندگی در جاده به دلیل فشار ناشی از سرعت بالا، آب و هوا و یا تداوم حرکت برای مدت زمان طولانی، نسبت به رانندگی در شهر تفاوت اساسی دارند. پس اطمینان از سلامت خودرو پیش از سفر بسیار حائز اهمیت است تا بتوانید سفری شیرین و خاطره‌انگیز را در پیش داشته باشید.
به قلم آیدین طلایی از سایت رونیکس مگ
